Ons denken wordt gezien als een van de meest krachtige eigenschappen van de mens. En omdat dit een krachtige eigenschap is, zijn we ons er verder in gaan ontwikkelen. Vanaf het moment dat we naar school gaan worden we getraind om met ons hoofd te werken en na te denken. Het is zelfs zo dat kinderen tegenwoordig al met apps getraind worden nog voordat ze naar school gaan, om de hersenen te leren denken. Het is dus niet zo gek dat ons hoofd nooit stil staat en mensen zeggen: ‘Ik word gek van mijn gedachten!’ Ons hoofd staat namelijk nooit stil en is altijd over van alles en nog wat aan het nadenken. Ons brein is zelfs zo ontwikkeld dat het automatisch na kan denken zonder dat wij er ons bewust van zijn. Deze gedachten worden heel toepasselijk ‘automatische gedachten’ genoemd. Maar ons denken is zover ontwikkeld dat we vaak niet kunnen stoppen met denken. Je bent dus eigenlijk geen eigen baas over je gedachten.
Er zijn twee verschillende soorten gedachten die je kan hebben, namelijk gedachten die gebaseerd zijn op beelden en gedachten die gebaseerd zijn op taal. Het is overigens niet zo dat je of een beelddenker bent of een woorddenker. Vaak komen beide manieren van denken bij ieder mens voor. Hieronder leggen we uit wat er precies bedoeld wordt met een beelddenker of een woorddenker.
Je hebt vast wel eens mensen horen zeggen ‘ik ben een beelddenker’. Als een beelddenker aan situaties uit het verleden denkt, dan wordt de situatie als een film in het hoofd afgespeeld. Dit geldt ook voor situaties die in de toekomst plaats gaan vinden. Er wordt dan een fictieve mentale film gemaakt van wat diegene verwacht dat zich in de toekomt af gaat spelen. Maar ook op het moment dat je een verhaal vertelt tegen een beelddenker dan maakt deze een mentaal beeld van hetgeen dat je aan het vertellen bent.
De tweede soort gedachten zijn gebaseerd op taal. Zoals je normaal tegen iemand anders praat, kan je ook in gedachten tegen jezelf praten. Vaak voeren mensen in hun hoofd een gesprek met zichzelf, een zogenaamd interne dialoog. Dit gebeurt vaak wanneer je een afweging aan het maken bent en er een zogenaamd engeltje en duiveltje in je hoofd zit die samen een discussie aan het voeren zijn. Wat ook vaak gebeurt is dat iemand zichzelf in gedachten toespreekt. Dit kan dan vanuit de eerste persoon zijn zoals ‘waarom doe ik dit nou op deze manier’, of vanuit de derde persoon zoals ‘je moet dit echt de volgende keer beter doen’.
Je kan dus een beelddenker of een woorddenker zijn, maar de grote vraag voor veel mensen is ‘waar komen gedachten vandaan?’ Ook hier zijn er twee verschillende soorten van het ontstaan van gedachten te onderscheiden. De ene categorie van gedachten komt voort uit waar ons denkvermogen voor bedoeld is en dat is problemen oplossen. Aan de andere kant gebruiken we ons denken ook als mechanisme om met onze gevoelens en emoties om te gaan.
Ons denken kunnen we goed inzetten op het moment dat we voor een bepaald probleem staan dat opgelost moet worden. Het gaat dan om problemen waar een bepaalde strategie voor nodig is om ze op te lossen. Je kan daarbij denken aan het oplossen van wiskundige problemen, technische problemen of bijvoorbeeld het maken van een planning. Daarnaast kan je met denken ook de weg naar een bepaald doel toe bedenken en een strategie bedenken hoe je bij dat doel kan komen.
Wij mensen hebben ons denken tot zoiets groots verheven dat wij het idee hebben dat wij alles met denken op kunnen lossen. En om deze reden hebben wij het idee dat we ons denken ook in kunnen zetten om onze gevoelens en emoties het hoofd te bieden wanneer deze getriggerd worden. (weten wat het verschil is tussen emoties en gevoelens? Klik dan hier) Gevoelens worden getriggerd door situaties die om ons heen plaats vinden. Zo kan iemand een opmerking maken die je raakt of voel je frustratie wanneer je collega weer met de eer strijkt voor iets wat jij gemaakt hebt. Wanneer een negatief gevoel in ons lichaam getriggerd wordt, proberen we met ons hoofd er alles aan te doen om het gevoel weg te krijgen. Zo kan het zijn dat wanneer je geraakt wordt door een opmerking, er gedachten door je hoofd gaan als ‘hij heeft het zo niet bedoeld’ of ‘zie je wel, ik ben ook waardeloos’. Bij de collega die met de eer strijkt kan je gedachten hebben als ‘de volgende keer zeg ik dit en dit als hij het nog een keer doet!’.
Aan de andere kant kan je ook proberen om met toekomstige gevoelens en emoties om te gaan. Dit is bijvoorbeeld als je een beoordelingsgesprek hebt met je leidinggevende. Nagenoeg niemand vindt het fijn om kritiek te krijgen en zeker niet in een beoordelingsgesprek. En wanneer dat gebeurt kan dat een vervelend gevoel geven. Vanuit de angst voor dat vervelende gevoel, ga je van tevoren het gesprek alvast in je hoofd voorbereiden. Alle kritiekpunten die eventueel kunnen komen, probeer je al te doorlopen en er een passend antwoord op te bedenken. Wanneer de angst voor het gesprek intens genoeg is, kan het denken zelfs overgaan in piekeren. We proberen door middel van denken een negatief gevoel te voorkomen.
Wij mensen hebben zo verschrikkelijk veel gedachten op een dag, dat we het idee hebben dat wij onze gedachten zijn. En het identificeren met je gedachten kan vervelende gevolgen hebben. Wanneer je bijvoorbeeld nare gedachtes hebt die niet waar zijn of dat je irrationele gedachten hebt, is het heel vervelend op het moment dat je denkt dat het jouw gedachten zijn. Daarom is het belangrijk om je te beseffen dat jij niet je dachten bent. De gedachten die je hebt zijn een strategie die je ontwikkeld hebt om met negatieve gevoelens en emoties om te gaan in het leven. Daarbij is het vaak ook nog zo dat de strategie die je gebruikt je vroeger geholpen heeft, maar dat deze op dit moment helemaal niet meer nodig is. En een van de belangrijkste stappen is om niet te denken ‘ik heb gedachten’ waarmee jij je identificeert met je gedachten, maar te denken ‘er zijn gedachten’. Dit is de eerste stap van het los gaan laten van gedachten.
Je kunt direct voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek worden ingepland
Plan nu een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek
Bij Feel It 2 geloven wij in een persoonlijk behandeltraject dat aansluit bij jouw verhaal